CUMHURBAŞKANI Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Enflasyonla mücadelemizi sürdürürken, hayat pahalılığının yol açtığı zorlukları telafi edecek gerekli politikaları da uygulamaktan vazgeçmiyoruz. Daha önce de başardığımız gibi, güven ve istikrar ortamında, akılcı adımlarla enflasyonu yeniden tek haneye indirecek ve halkımızın alım gücünü arttıracağız” dedi.
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi basın bilgilendirme toplantısında konuşan Yılmaz’ın önemli konu başlıkları şöyle oldu:
VATANDAŞIN PAHALILIK SORUNUNU ÇÖZECEĞİZ
Bu dönemde temel önceliğimiz depremle yıkılan şehirlerimizi daha iyi şekilde yeniden ayağa kaldırmak, geleceğe dönük afet risklerini azaltmak. Bir diğer temel önceliğimiz mali disiplini esas alan, maliye ve para politikaları koordinasyonunu güçlendiren bir anlayış içerisinde makro finansal ve fiyat istikrarını sağlama hedefine katkıda bulunmak. Gerçekçi ve ayakları yere basan politikalarımızla, tüm dünya ile birlikte ülkemizi de olumsuz etkileyen hayat pahalılığı sorunun da üstesinden geleceğiz. Değerlerimize sahip çıkarak aile kurumumuzu sağlamlaştıracak, zararlı akımlara karşı milli bünyemizi perçinleyeceğiz.
2024’TE BÜYÜME BEKLENTİSİ YÜZDE 4
Küresel iktisadi faaliyetlerdeki yavaşlamanın ve şubat ayında yaşadığımız deprem felaketinin etkilerine rağmen 2023 yılının genelinde ekonomik büyümemizin yüzde 4.4 olarak gerçekleşmesini öngörüyoruz. 2024 yılı için ekonomimizin daha dengeli bir talep kompozisyonuyla yüzde 4 oranında büyümesini ve enflasyondaki düşüşün de teminiyle diğer ülkelerden olumlu yönde ayrışmasını bekliyoruz.
İŞSİZLİK YÜZDE 10.3 SEVİYESİNDE OLACAK
Yılın ilk yarısında, emekliliğe hak kazanma koşullarına yönelik düzenlemelerin sonucu istihdamdan ayrılanlar ve depremin olumsuz etkilerine rağmen net 220 bin istihdam artışı sağlanmıştır. 2023 yılı genelinde ekonomideki canlılığın sürmesiyle yılsonu itibarıyla istihdamdaki yıllık artışın yaklaşık 900 bin kişi olması, işsizlik oranının yüzde 10.1’e gerilemesi, 2024 yılında ise parasal sıkılaştırma koşullarının etkisiyle işsizlik oranının hafif bir yükselişle yüzde 10.3 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmekte.
İHRACATTA 267 MİLYAR DOLARLIK HEDEF
Yıllıklandırılmış ihracatımız eylül ayı itibarıyla 253 milyar doları aşmış, küresel mal ticaretinde ülkemizin aldığı pay yüzde 1’in üzerinde gerçekleşmiştir. 2023 yılı genelinde 255 milyar doların üzerinde ihracat ile bir önceki yılın üzerinde bir ihracat performansı yakalamayı, 2024 yılı için de 267 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaşmayı amaçlıyoruz. Bu doğrultuda, ihracat desteklerimizi arttırarak devam ettirecek, ihracat pazarlarını çeşitlendirme yönünde adımlar atacak, küresel ticaretteki yeni eğilimlerle uyumlu olarak çalışmalarımızı aktif bir şekilde sürdüreceğiz. Turizm sektörümüzün olumlu performansı ile seyahat gelirlerimizin 2023 yılı sonunda 49 milyar dolara, 2024 yılında söz konusu yukarı yönlü ivmenin sürmesiyle 52.5 milyar dolara ulaşarak yeni rekorlar kaydetmesini bekliyoruz.
ALIM GÜCÜNÜ ARTIRACAĞIZ
Küresel ölçekte enflasyon sorunu pek çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede devam ederken, enflasyonla mücadeleye yönelik şeffaf ve güvenilir politika adımlarını yerinde ve zamanında hayata geçirmekte, bu duruşumuzu düşük tek haneli enflasyon seviyelerine kalıcı şekilde ulaşıncaya kadar sürdürmekte kararlıyız. Enflasyonla mücadelemizi sürdürürken, hayat pahalılığının yol açtığı zorlukları telafi edecek gerekli politikaları da uygulamaktan vazgeçmiyoruz. Daha önce de başardığımız gibi, güven ve istikrar ortamında, akılcı adımlarla enflasyonu yeniden tek haneye indirecek ve halkımızın alım gücünü arttıracağız.
BÜTÇE AÇIĞI YÜZDE 6.4
2024 yılı merkezi yönetim bütçesinde bütçe giderlerinin 11 trilyon 89 milyar lira, bütçe gelirlerinin ise 8 trilyon 437 milyar lira olacağı tahmin edilmektedir. Bütçe açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya oranının ise yüzde 6.4 olarak gerçekleşeceği öngörülmektedir.
DEPREM BÜTÇESİ 1 TRİLYON LİRA
2024 yılı bütçemizde ise depremlerinin yol açtığı hasarların süratle giderilmesi ve deprem bölgesinde yaşayan vatandaşlarımızın ihtiyaçları için 1 trilyon 28 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Bu tutarın GSYH’ye oranının ise yüzde 2.5 civarında. Milli Eğitim bütçesini 2024 yılında 1 trilyon 90.2 milyar liraya yükselttik. Yükseköğretimi de dahil ettiğimizde eğitim bütçemizi 2024 yılında 1 trilyon 615.2 milyar liraya yükseltiyoruz. Böylece merkezi yönetim bütçesinden yüzde 14.6 oranı ile en büyük payı yine eğitime ayırıyoruz.
ELEKTRİK VE DOĞALGAZ İÇİN 509 MİLYAR
Vatandaşlarımızın daha ucuz elektrik ve doğalgaz kullanabilmeleri için 2024 yılı bütçesinde 508.6 milyar lira kaynak öngörüyoruz. Sakarya Gaz Sahası’nın devreye alınmasıyla birlikte mayıs ayının sonuna kadar vatandaşlarımıza ücretsiz doğalgaz sağladık. Sonraki 11 aylık dönem için ise vatandaşlarımızın 25 metreküpe kadar olan kullanımlarını ücretsiz hale getirdik. Bu kapsamda 19 milyar lira ödenek öngörüyoruz. 2022 yılı Ocak ayı itibarıyla asgari ücreti vergi dışı tuttuk. Bu kapsamda 2024 yılında 595.1 milyar lira vergi istisnası öngörüyoruz.
YATIRIMLARA AYRILAN KAYNAK ARTIRILDI
Savunma Sanayi Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dâhil edildiğinde savunma ve güvenlik sektörü için 2024 yılında 1 trilyon 133,5 milyar lira ödenek tahsis ediyoruz. 2024 yılı bütçemizde yatırımlara ayırdığımız kaynağı 1 trilyon 592.9 milyar liraya yükseltiyoruz. Bu tutar 2024 yılı bütçemizin yüzde 14.4’üne denk gelmektedir. Bunun içinde deprem için yaptığımız yatırımlar da yer alıyor.
2024 MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ (milyar TL)
- Bütçe giderleri 11.089,0
- Bütçe gelirleri 8.437,1
- Bütçe dengesi (%) – 6.4
FAİZE 1.2 TRİLYON
Deprem harcamaları hariç 2024 bütçe ödeneklerinin dağılımı şöyle: (milyar TL)
- Personel giderleri 2.865,9
- Mal ve hizmet alım giderleri 669,8
- Cari transferler 4.052,8
- Sermaye giderleri 636,5
- Sermaye transferleri 68,1
- Borç verme giderleri 298,2
- Yedek ödenekler 215,3
- Faiz giderleri 1.254
SOSYAL YARDIMLAR 497 MİLYAR
– Ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık primi giderleri: 100.5 milyar lira
– 65 yaş üstü yaşlı, engelli vatandaşlara bağlanan aylıklar: 64.1 milyar lira
– Engelli vatandaşlara evde bakım desteği: 56.2 milyar lira
– Aile destek programı: 32 milyar lira
– Sosyal konut finansmanının desteği: 16 milyar lira Sosyal ve ekonomik destek ödemeleri: 12.5 milyar lira
– Elektrik tüketim desteği: 8.6 milyar lira
– Engelli eğitim taşıma giderleri: 6.4 milyar lira
SAVUNMA VE GÜVENLİK 1 TRİLYON 133.5 MİLYAR LİRA
– Savunma ve güvenlik kurumları: 970.9 milyar lira
– Savunma Sanayi Destekleme Fonu: 162.6 milyar lira